W ramach Debaty „Stan i potrzeby rozwojowe kolei w Polsce” zorganizowanej przez Stowarzyszenie Ekspertów i Menedżerów Transportu Szynowego głos zabrał Andrzej Wach, były Prezes Zarządu PKP S.A, który postuluje dokończenie reformy kolei w Polsce, przedstawiając szereg ocen dotychczasowych reform oraz propozycji dalszych zmian na kolei.
– Pomimo pandemii, która miejmy nadzieję przeminie albo trzeba będzie nauczyć się z nią żyć, można powiedzieć, że to dobry czas dla kolei. I nie tylko z uwagi na ponad dziesięciomiliardowe roczne nakłady inwestycyjne, ale też ze względu na coraz większą świadomość potrzeby działań proklimatycznych, która buduje do niej przychylne nastawienie – pisze Andrzej Wach.
Według byłego prezesa PKP S.A. widoczne jest też rzeczywiste partnerstwo i otwartość na postulaty branży w dialogu z władzą rządową odpowiedzialną za rozwój i funkcjonowanie transportu kolejowego.
– Przyjęty model rozwiązywania trudności realizacyjnych, monitorowanie inwestycji i umożliwienie ich kontynuacji mimo lockdown’u to potwierdzają, a działania na rzecz zrównoważonego rozwoju transportu nie są tylko hasłem – dodaje.
Wach uważa, że pozytywny klimat tworzy szanse dla dokończenia reformy kolei, zatem zainicjowana debata ma sens. Stanowi podsumowanie dotychczasowych zmian oraz punkt wyjścia w dyskusji o przyszłości. Kluczowe pytanie brzmi: jaka powinna być kolej? Jak zorganizowana, zarządzana, finansowana?
– Śledząc dyskurs branżowy można zauważyć, że w poszukiwaniu odpowiedzi na te pytania często dominuje perspektywa wewnętrzna, mocno osadzona w doświadczeniu pracy na rzecz tej branży. Tymczasem oczekiwanie klienta i mieszkańca z otoczenia kolei, jej postrzeganie przez nich są niewystarczająco eksponowane, niejednokrotnie nieuwzględniane, a ten aspekt winien być kluczowy tak na etapie kreacji zmian, jak i w procesie zarządzania koleją – uważa doradca zarządu Porr Polska.
Choć jest wiele pozytywnych przykładów proklienckich działań takich jak ”bilet na podróż” to są też jednak obszary, gdzie brakuje determinacji w wychodzeniu naprzeciw oczekiwaniom pasażerów. Przykładem stacja Strzelce Opolskie, na której kilka lat temu zmodernizowano tory i perony, pozostawiając niewyremontowany dworzec, nie mówiąc o parkingach czy zadbaniu o wizerunek kolei, poprzez likwidację zdewastowanych budynków i nieczynnych torów bocznych.
– Potrzebne jest jeszcze bardziej aktywne współdziałanie z samorządami, otwartość na wspólne z nimi przedsięwzięcia jak budowa parkingów i monitoringu terenów kolejowych i okołokolejowych, wspólne umowy na utrzymanie porządku i bezpieczeństwa w miejscach publicznych – wylicza Wach.
Według Wacha uzasadnione jest podjęcie wspólnych inicjatyw z prywatnymi przedsiębiorcami, by odbudowywać bocznice i miejsca przeładunku towarów. Warto szeroko otwierać się na propozycje organizacji społecznych reprezentujących mieszkańców, by linie i tereny kolejowe, naturalnie dzielące, w maksymalnie dopuszczalny sposób ułatwiały funkcjonowanie w otoczeniu kolei. Potrzebne są regularne badania satysfakcji pasażerów/klientów, które byłyby najbardziej wiarygodnym źródłem informacji o tym jaka powinna być kolej. Tylko takie wieloaspektowe podejście pozwoli zamanifestować otwartość kolei na oczekiwania społeczne, a tym samym pozyskać zwolenników i w rezultacie jej stałych klientów; nie może być powrotu do nie tak dawno jeszcze funkcjonującej opinii, że kolej to ,,państwo w państwie”.
– Moje postrzeganie kolei to rezultat zarówno – co oczywiste – wcześniejszych i obecnych doświadczeń zawodowych, ale i autopsji klienta oraz mieszkańca z naprawdę bliskiego otoczenia kolei. W wizji tej kolej jest nowoczesna, z wygodnym taborem, zapewniająca sprawną obsługę, punktualnie i w konkurencyjnych czasach kursująca, ale też efektywna, świadcząca atrakcyjną ofertę i właśnie wychodząca naprzeciw oczekiwaniom społeczeństwa – dodaje Andrzej Wach.
Były prezes PKP S.A. pyta i jednocześnie odpowiada jak to osiągnąć. Według niego należy budować adekwatną do współczesnych uwarunkowań strukturę organizacyjną, dostosować do niej zasady funkcjonowania ukierunkowane na klienta, zapewnić stabilną architekturę finansowania oraz last but not least z pracownikami nastawionymi prokliencko.
– I należy zauważyć, że na drodze do takiej kolei w ostatnim dwudziestoleciu już bardzo wiele zrobiono – zaznacza Andrzej Wach
