Unieważniając pierwsze postępowanie przetargowe na modernizację linii kolejowych Kościerzyna – Somonino oraz Somonino – Kartuzy, PKP Polskie Linie Kolejowe kierowały się przede wszystkim szeroko pojętym interesem państwa – napisał Piotr Malepszak, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury w odpowiedzi na interpelację poselską.
Wiceminister odpowiedzialny za kolej przyznał, że oferty wykonawców biorących udział w postępowaniu przetargowym zmieściły się w budżecie inwestora, co nie oznacza, iż finalne koszty nie byłyby wyższe, biorąc pod uwagę zidentyfikowane błędy w dokumentacji.
Po otwarciu ofert w dniu 28 listopada 2022 r. komisja przetargowa przystąpiła do szczegółowej weryfikacji dokumentów. Na podstawie analizy ofert, w szczególności istotnych cen jednostkowych, komisja zidentyfikowała znaczne rozbieżności pomiędzy oferentami dla tych samych pozycji przedmiarowych. Niektóre ceny jednostkowe były kilkukrotnie wyższe, a inne kilkukrotnie niższe od wartości średniej arytmetycznej wszystkich ofert. To spowodowało wątpliwość, czy wszyscy oferenci złożyli oferty na ten sam zakres i przy takich samych założeniach. Pogłębiona analiza dokumentacji wykonana przez ekspertów PKP PLK wykazała, że przedmiary opracowane przez biuro projektowe zwierają błędy, a niektóre ilości znacznie obiegają od faktycznego zakresu prac określonego w projekcie. W opinii zarządcy. niektórzy oferenci zastosowali „inżynierię finansową” polegająca na zawyżaniu cen jednostkowych dla pozycji niedoszacowanych i zaniżanie cen jednostkowych dla pozycji przeszacowanych lub takich, z których realizacji można by w ogóle zrezygnować. Finalnie doprowadziłoby to do realizacji kontraktu za kwotę znacznie zawyżoną i nierynkową. Fakt ten w dużej mierze dotyczył branży wzmocnień – tłumaczy Piotr Malepszak.
Jak dodał, eksperci przeanalizowali szczegółowo zaproponowane przez projektanta pozycje w dokumentacji, które mogły prowadzić do niespójności dokumentów. Zidentyfikowano w projekcie postanowienia, które dopuściły możliwość zmiany technologii wykonania wzmocnień przez wykonawcę na etapie realizacji bez konieczności zachowania procedury zmiany zgodnej z warunkami kontraktowymi. Miałyby one podlegać jedynie akceptacji projektanta, a dodatkowo inżyniera tylko w zakresie samych obliczeń.
Zastrzeżenia i decyzja spółki ostatecznie zostały uwzględnione w wyroku KIO w związku z odwołaniem wniesionym przez Budimex. W przedmiotowym wyroku KIO nie znalazła podstaw do kwestionowania ustaleń zamawiającego w zakresie decyzji o unieważnieniu postępowania przetargowego. Tym samym potwierdzone zostało, iż dokumentacja przetargowa posiada nieusuwalne wady, których nie można było zmodyfikować, a błędy w niej zawarte doprowadziły do sytuacji, w której oferty stały się nieporównywalne – zaznaczył wiceminister.
Przedstawiciel Ministerstwa podkreślił, że kontynuowanie postępowania naraziłoby budżet państwa na szkodę finansową i wymagałoby znalezienia dodatkowych środków finansowych na pokrycie kosztów prac wynikających z błędnie oszacowanych lub opisanych zakresów. Wobec zaistniałej sytuacji przewidziano działania, które będą w przyszłości przeciwdziałać podobnym sytuacjom na innych projektach. PKP Polskie Linie Kolejowe obecnie pracuje nad modyfikacjami dokumentów w tym zakresie.
Przypomnijmy, że pod koniec 2023 r. PKP Polskie Linie Kolejowe ponownie ogłosiły postępowanie przetargowe dla kontraktu pn. „Odcinek A – Roboty budowlane na liniach kolejowych nr 201 Kościerzyna – Somonino oraz nr 214 Somonino – Kartuzy”.
Dokumentacja dołączona do zamówienia została w odpowiedni sposób skorygowana, tak aby uniknąć sytuacji z poprzedniego przetargu – zaznaczył Piotr Malepszak.
Wiceminister dodał, poinformował również, że 15 grudnia 2023 r. odbyło się otwarcie ofert dla sąsiedniego kontraktu: Odcinek B – roboty budowlane na linii kolejowej nr 201 odc. Somonino – Gdańsk Osowa w ramach projektu „Prace na odcinku Kościerzyna – Gdynia” wraz z elektryfikacją linii kolejowej nr 229.
Dla przedmiotowego kontraktu jeszcze przed otwarciem ofert wyciągnięto wnioski z błędów wykrytych na unieważnionym przetargu dla odcinka A i wprowadzono poprawki oraz zmiany w dokumentach – podsumował Piotr Malepszak, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury.
