Przebudowywane podczas modernizacji linii kolejowych obiekty inżynieryjne – mosty, wiadukty i przepusty – dostosowywane są do swobodnego poruszania się zwierząt przy torach. Wszystkie inwestycje realizowane na Pomorzu przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. prowadzone są z poszanowaniem środowiska naturalnego i wymaganiami ochrony środowiska, wynikającymi z decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, które dotyczą zarówno fazy projektowania, realizacji, jak i eksploatacji linii kolejowej po zrealizowaniu inwestycji.
Duże zwierzęta, jak sarny, wilki, łosie czy dziki mogą bezpiecznie przekraczać tory dzięki przebudowanym wiaduktom pod linią kolejową. Dla małych ssaków i płazów w przepustach i na mostach montowane są specjalne półki, które ułatwiają przejście pod torami, a pochylnie zapewniają zwierzętom swobodne przejście przez rowy.
Przebudowane przepusty pozwalają na migrację małych zwierząt m. in. na zrewitalizowanej linii kolejowej nr 405 Miastko – Słupsk – Ustka oraz linii nr 207 Malbork – Gardeja. Podobne rozwiązania zastosowano podczas aktualnie prowadzonych prac na tzw. bajpasie kartuskim oraz linii kolejowej nr 229 Glincz – Kartuzy.
Planowane w regionie inwestycje również zostały zaprojektowane tak, aby zapewnić zwierzętom małym i dużym bezpieczne bytowanie w sąsiedztwie linii kolejowych. Zachowane zostaną 5-centrymetrowe szczeliny między torowiskiem a stopką szyny dla przemieszczania płazów i małych ssaków. W ramach dokumentacji projektowej dla modernizacji linii kolejowej nr 201 Bydgoszcz – Trójmiasto oraz linii nr 202 z Gdyni do Słupska uwzględniono m. in. dostosowanie obiektów mostowych do migracji zwierząt. Przy linii nr 201 zamontowanych zostanie 200 domków dla nietoperzy, które dla tych latających ssaków będą schronieniem w dzień i miejscem lęgowym. Przewidziano również 160 budek dla ptaków różnej wielkości, w tym dedykowanych sowom i pustułkom.
Kolejowe trasy nie są barierą dla biegających i pełzających
Tylko w 2022 r. PKP Polskie Linie Kolejowe dostosowały 120 obiektów inżynieryjnych – mostów, wiaduktów, przepustów – do swobodnego przemieszczania się zwierząt przy liniach kolejowych. Takie działania zostały zrealizowane m. in. na trasach Poznań – Wronki, Tarnowskie Góry – Zawiercie, Ostrołęka – Chorzele. Ograniczana do minimum ingerencja linii kolejowej w bezpośrednie otoczenie umożliwia zwierzętom swobodną migrację. Nagrania z fotopułapek oraz analizy monitoringu oddziaływania linii kolejowych na środowisko potwierdzają, że dla większości zwierząt tory nie stanowią bariery.
Dla lepszej ochrony zwierząt i zapobiegania kolizjom z pociągami stosowane są także systemy dźwiękowe UOZ. To urządzenia, które przed przejazdem pociągu emitują zestaw dźwięków odwołujących się do zaprogramowanych genetycznie mechanizmów lękowych przed naturalnymi drapieżnikami i niebezpieczeństwem. Nagrania z wyciem wilków czy odgłosami sójek lub kruków powodują, iż duże ssaki zatrzymują się i nie wchodzą na tory pod nadjeżdżający pociąg. Gdy urządzenia milczą, mieszkańcy lasów i łąk mogą bezpiecznie przechodzić przez linię kolejową bez zmiany swoich nawyków migracyjnych. System UOZ zamontowany jest m. in. na odcinkach linii kolejowej nr 9 Warszawa – Gdańsk.
