Pod koniec lipca 2022 r. Urząd Transportu Kolejowego, na podstawie badania równowagi ekonomicznej, odrzucił znaczącą większość wniosków członka ALLRAIL, RegioJet, w zakresie świadczenia pasażerskich przewozów komercyjnych w Polsce – zatwierdzono zaledwie 16% planowanej oferty.
Jednocześnie, państwowy operator kolejowy PKP Intercity zawnioskował o szereg połączeń w ramach otwartego dostępu, ubiegając się o usługi tożsame lub podobne do tych, które zostały odrzucone w przypadku RegioJet na trasie Kraków-Warszawa-Gdynia. W tym przypadku nie zostanie przeprowadzone badanie równowagi ekonomicznej, co źle wróży dla pasażerów oraz liberalizacji rynku kolejowego w Polsce.
Tak rażący przykład nielegalnego państwowego protekcjonizmu został uzasadniony przeprowadzonym przez UTK badaniem równowagi ekonomicznej, mającym na celu ustalenie czy i w jakim stopniu potencjalna usługa o charakterze komercyjnym (niedotowana) może zaszkodzić już obowiązującej umowie o świadczenie usług publicznych (PSC). Jak się okazuje, rzekomy i wątpliwy negatywny wpływ 1,4%-2% (a nawet 0,7%) na rentowność usług świadczonych przez PKP Intercity wystarczy, aby uznać RegioJet i konkurencję w ogóle za zagrożenie.
Przewrotna logika UTK pokazuje, jak sformalizowana dyskryminacja przewoźników komercyjnych działa na szkodę zarówno pasażerów, jak i otwarcia rynku kolejowego w Polsce. Nie można w istocie uznać negatywnego wpływu 2% na PSC za „znaczący”, wiedząc, że konkurencja w rezultacie prowadzi do lepszej usługi, tańszych biletów, większej częstotliwości przejazdów i do wzrostu liczby pasażerów z korzyścią dla wszystkich przewoźników. Ukazuje to wyraźnie, jak zbędne jest badanie równowagi ekonomiczne, gdyż jakikolwiek negatywny wpływ z łatwością mógłby zostać wyrównany przez dostępność nowych usług.
Należy zaznaczyć, że najdłużej trwało rozpatrywanie przez UTK wniosku o trasę Kraków-Warszawa – 834 dni. Tak przewlekła procedura skutecznie zniechęca do wejścia na polski rynek kolejowy każdego potencjalnego kandydata, blokując przy tym proces liberalizacji w Polsce i działając niezgodnie z regulacjami europejskimi, jak i polskim prawem. Inne spóźnione decyzje UTK były wydawane w taki sposób, aby uniemożliwić operatorowi złożenie wniosków o dostęp do infrastruktury w terminie.
– Obawy, że PKP Intercity poniesie straty są całkowicie zbędne, ponieważ ciągle rośnie zapotrzebowanie na transport kolejowy. Jeśli wnioski PKP Intercity zostaną zaakceptowane, podczas gdy większość wniosków RegioJet została odrzucona, to polskie instytucje ukażą się w bardzo niekorzystnym świetle jako te, które dobrowolnie blokują liberalizację rynku pasażerskich przewozów kolejowych w Polsce – skomentował decyzję dr Erich Forster, prezesa ALLRAIL
