Prezes Urzędu Transportu Kolejowego wydał pozytywną opinię w zakresie obniżenia opłat za dostęp do infrastruktury kolejowej na linii nr 69 zarządzanej przez PKP Polskie Linie Kolejowa. Wniosek o negocjacje opłat został złożony przez Polregio i dotyczył odcinka Zamość Wschód–Bełżec/Hrebenne.
Na podstawie art. 34a ustawy o transporcie kolejowym, Zarządca i aplikant mogą, pod nadzorem Prezesa UTK, prowadzić negocjacje w zakresie opłat za dostęp do infrastruktury kolejowej. W przypadku zgłoszenia takich negocjacji, Prezes UTK jest uprawniony do wyrażenia opinii na ich temat. Od czasu wejścia w życie przepisu art. 34a ustawy o transporcie kolejowym kompetencja była realizowana po raz pierwszy.
Wniosek Polregio o obniżenie opłat obejmował odcinek linii kolejowej nr 69 Zamość Wschód–Bełżec/Hrebenne oraz Hrebenne–Bełżec–Zamość Wschód. W przypadku obniżenia opłat za dostęp do infrastruktury, organizator przewozów – w tym przypadku Województwo Lubelskie, będzie mogło utrzymać regularne połączenia na tej trasie oraz umożliwi to wprowadzenie oferty promocyjnej dla pasażerów na to połączenie. W związku z wynegocjowaną obniżką opłat, Polregio w ramach umowy z Województwem Lubelskiem, uruchomił codzienne pociągi dowożące pasażerów do szkół i zakładów pracy. Działania takie przyczyniły się bezpośrednio do poprawy oferty przewozowej południowo-wschodniej części województwa lubelskiego (powiatu zamojskiego i tomaszowskiego), co doskonale wpisuje się w politykę przeciwdziałania wykluczeniu transportowemu w tym regionie. Wypracowanie korzystnych warunków uruchomienia tych połączeń pozwoli na konkurowanie z innymi środkami transportu.
Możliwość prowadzenia negocjacji opłat za dostęp do infrastruktury jest skutecznym narzędziem do przywracania połączeń na liniach kolejowych o niskim wykorzystaniu. Uzyskane oszczędności mogą pozwolić przewoźnikom na rozszerzenie oferty. Przyczynia się to do zmniejszenia wykluczenia transportowego. Dlatego też zachęcam przewoźników i zarządców infrastruktury do analiz w tym zakresie i poszukiwania możliwości bardziej efektywnego kształtowania oferty pasażerskiej– mówi dr inż. Ignacy Góra, Prezes UTK.
Stały kolejowy ruch pasażerski na trasie Zamość Wschód–Bełżec/Hrebenne został zawieszony ponad 20 lat temu. Od 15 października 2023 r. jeden z przewoźników uruchomił 1 parę pociągów na trasie Rawa-Ruska – Warszawa Wsch.- Rawa Ruska, kursującą m.in. przez odcinek Zamość Wsch. – Bełżec – Hrebenne, jednakże pociąg ten zatrzymywał się jedynie na stacji pośredniej Lublin Gł. z pomięciem pozostałych stacji na tej trasie. Wykorzystanie linii kolejowej nr 69 jeżeli chodzi o ruch pasażerski, było niewielkie. Na trasie Zamość – Bełżec- Hrebenne funkcjonowała komercyjna komunikacja autobusowa. Nowe pary pociągów zaczęły kursować od 2 stycznia 2024 r. Polregio założyła przywrócenie nowych tras jako całorocznych.
Uruchomienie nowych połączeń może zwiększyć wykorzystanie kolei w województwie lubelskim. W 2022 r. statystycznie każdy mieszkaniec Polski odbył 9,1 podróży pociągiem. Dla województwa lubelskiego wskaźnik ten wyniósł 5,3 podróży rocznie.
Tryb wnioskowania przez przewoźników kolejowych o obniżenie opłat pozwala na przywracanie lub otwieranie nowych połączeń na liniach kolejowych (lub ich odcinkach) dotychczas wykorzystywanych w niewielkim stopniu. W ocenie Prezesa UTK takie negocjacje mogą być bardzo korzystnym instrumentem, pod warunkiem że uzyskana obniżka opłat przyczyni się do rozwoju oferty pasażerskiej a same negocjacje nie prowadzą do naruszenia przepisów ustawy dotyczących udostępniania infrastruktury kolejowej i opłat za korzystanie z tej infrastruktury oraz nie powodują dyskryminacji pozostałych przewoźników kolejowych.
