Tłuszcz: wieża ciśnień wpisana do rejestru zabytków

Tłuszcz: wieża ciśnień wpisana do rejestru zabytków

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator wpisał do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego wieżę ciśnień położoną na stacji kolejowej Tłuszcz przy ul. Warszawskiej, wraz z terenem. Postępowanie w tej sprawie zostało wszczęte z urzędu.

Wieża ciśnień znajduje się na trasie dawnej drogi żelaznej Petersbursko – Warszawskiej oddanej do użytku 18 maja 1862 r . Wieża powstała w pierwszej połowie lat 20. XX w. Budowla została wzniesiona przez firmę Żelazo-Beton, według opracowanego w kilku wariantach uniwersalnego, za jego autorów, utrzymanego w nurcie architektury historyzującej, narodowej, nawiązującego do form polskiego baroku, podaje się wybitnych architektów związanych z kręgiem warszawskim – Bronisława Brochwicza-Rogóyskiego i Romualda Millera. Obaj pracowali i kierowali Sekcją Architektoniczną Wydziału Drogowego Dyrekcji Warszawskiej KP.

Wieża została uszkodzona podczas bombardowania 3 września 1939 r. Po II wojnie światowej straciła oryginalny hełm. Obecny dach ma wtórną więźbę dachową, zmienioną konstrukcję i poszycie. Obiekt o oryginalnej formie i konstrukcji architektonicznej w znacznym stopniu zachował detal architektoniczny na elewacjach.

Wieża należy do cennej grupy obiektów wznoszonych w latach 20. XX wieku (m.in. w Nasielsku, Sochaczewie, Pilawie, Żyrardowie). Charakteryzuje je spójna myśl projektowa czerpiąca zarówno z lokalnej tradycji budowlanej oraz historyzującej stylistyki. Obiekt stanowi dokument działań propagandowych i kulturotwórczych odbudowującej się II Rzeczpospolitej.

Wieża stanowi najcenniejszy element w kompleksie dworcowym w Tłuszczu, jest charakterystyczna pod względem architektonicznym oraz jedynym zachowanym w tym miejscu reliktem zabudowań kolei parowej, przy jednej z najstarszych tras kolejowych Mazowsza. Równocześnie dokumentuje rozwój inżynierii i architektury kolejowej. Uzupełnieniem walorów zabytkowych obiektu jest jego najbliższe otoczenie, obecnie obszar działki Tłuszcz, stanowiące funkcjonalne i komunikacyjne zaplecze wieży oraz umożliwiającego jego użytkowanie, a tym samym dokument historii obiektu i jego eksploatacji – mówi prof. Jakub Lewicki.