Poseł Wiesław Szczepański zapytał ministra infrastruktury, kiedy realnie PKP Polskie Linie Kolejowe rozpoczną ogłaszanie przetargów, aby nie dopuścić w najbliższych latach do kumulacji inwestycji kolejowych. Poznaliśmy odpowiedź resortu w tej sprawie.
Poseł Szczepański w skierowanej do ministra infrastruktury interpelacji przypomniał, że na początku roku 2022 Ministerstwo Infrastruktury zapowiadało, że pojawią się gwarancje, które pozwolą uruchomić kolejne inwestycje na kolei. PKP PLK SA zapewniała, że luka przetargowa z lat 2015-2016 już nigdy się nie powtórzy.
Na dzień dzisiejszy te zapewnienia pozostały w sferze deklaratywnej. Załamanie inwestycji kolejowych stało się faktem i firmy budowlane związane z rynkiem kolejowym stanęły przed dramatycznym scenariuszem – dodał poseł Szczepański.
Poseł zapytał jakie i kiedy systemowe rozwiązania w ramach finansowania inwestycji kolejowych wprowadzi Ministerstwo Infrastruktury, aby uratować istniejący potencjał wykonawczy.
Andrzej Bittel, wiceminister infrastruktury poinformował, że PKP Polskie Linie Kolejowe podejmują wszelkie możliwe działania związane z realizacją poszczególnych inwestycji, w tym na bieżąco ogłasza przetargi na modernizację infrastruktury kolejowej. Wcześniej w dużej skali były to zadania realizowane w ramach Krajowego Programu Kolejowego do 2023 r., dotyczące perspektywy UE 2014 – 2020. Od roku trwa proces ogłaszania przetargów na roboty budowlane w ramach perspektywy UE 2021 – 2027. W 2022 r. ogłoszone zostały przetargi na ok. 18 mld zł.
Spółka jest przygotowana do ogłaszania kolejnych zadań i w 2023 r. planowane jest ogłoszenie przetargów o wartości 15 – 20 mld zł – dodał.
Zaznaczył jednocześnie, że wskazane w interpelacji lata 2015 – 2016 dotyczące przygotowania i realizacji procesu inwestycyjnego charakteryzowały się tym, że dokumentacja przetargowa nie została wówczas odpowiednio przygotowana.
Minister Infrastruktury wychodzi na przeciw postulatom branży budowlanej, co do konieczności waloryzacji kontraktów budowlanych zarówno drogowych, jak i kolejowych. Ministerstwo Infrastruktury przeprowadziło aktualizację Krajowego Programu Kolejowego do 2023 roku, w zakresie zabezpieczenia środków na finansowanie wzrostu kosztów realizacji inwestycji PKP PLK SA, który jest skutkiem m.in. toczącej się wojny na Ukrainie. Kwestia zabezpieczenia pozostałych środków na waloryzację kontraktów kolejowych będzie przedmiotem kolejnej nowelizacji Krajowego Programu Kolejowego, związanej z perspektywą 2021–2027 – podkreślił przedstawiciel resortu.
Bittel przypomniał, że w październiku 2022 roku Komisja Europejska zatwierdziła program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko na lata 2021-2027 (FEnIKS) oraz program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027.
Zatwierdzone zostały również Programy Regionalne dla Polski w perspektywie finansowej na lata 2021-2027. Powyższe umożliwiło podjęcie prac nad aktualizacją Krajowego Programu Kolejowego uwzględniającą środki finansowe perspektywy 2021-2027. Dokument jest obecnie uzgadniany z właściwymi podmiotami – tłumaczy wiceminister.
Dodał, że w związku z brakiem akceptacji co do uruchomienia środków w ramach KPO, zgodnie z obowiązującymi przepisami finansowanie inwestycji kolejowych w ramach KPO zapewnione zostanie (jako finansowanie pomostowe – do czasu otrzymania środków z Instrumentu – przez Polski Fundusz Rozwoju do wysokości środków alokowanych na określone inwestycje w KPO z Instrumentu.
Podstawą finansowania będzie podpisanie: odpowiednich porozumień pomiędzy ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego i ministrem właściwym do spraw transportu, ministrem właściwym do spraw transportu i Prezesem PFR, a także pomiędzy ministrem właściwym do spraw transportu i Centrum Unijnych Projektów Transportowych oraz umów o objęcie przedsięwzięcia wsparciem, zawieranych pomiędzy CUPT a beneficjentem (m.in. PKP PLK SA. Aktualnie prowadzone są uzgodnienia pomiędzy MI a MFiPR w zakresie podpisania porozumienia o realizacji reform/inwestycji w ramach KPO – wyjaśnił Bittel.
Sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury poinformował także, że umowy PKP PLK z wykonawcami zostaną podpisane po zakończeniu niezbędnych ustaleń oraz podpisaniu umów o objęcie wsparciem pomiędzy PKP PLK a CUPT.
Należy podkreślić, że MI nie jest gwarantem środków KPO oraz dokłada wszelkich starań w celu sfinalizowania ustaleń w zakresie zabezpieczenia środków na realizację inwestycji w ramach KPO – podsumował wiceminister.
Poseł Szczepański zapytał także kiedy realnie PLK rozpocznie ogłaszanie przetargów, aby nie dopuścić w najbliższych latach do kumulacji inwestycji kolejowych a także kiedy wypracowane zostaną mechanizmy, które likwidować będą w przyszłości spadek inwestycji w okresach pomiędzy kolejnymi budżetami unijnymi.
Niestety na te pytanie nie padła żadna jednoznaczna odpowiedź.
