Kobiety na kolei

Kobiety na kolei

45 kobiet prowadzi w Polsce pociągi, a kolejne 45 ma już za sobą pierwszy etap na drodze do samodzielnej jazdy pociągiem – zdobytą licencję maszynisty. We wszystkich zawodach na kolei pracuje ponad 22 tys. kobiet.

Z danych posiadanych przez Urząd Transportu Kolejowego wynika, że w zawodzie maszynisty jest 90 pań, z czego połowa ma świadectwo maszynisty uprawniające do prowadzenia pojazdów kolejowych. Największe prawdopodobieństwo spotkania kobiety w kabinie maszynisty jest w pociągu Polregio. Ponad połowa (23) jeżdżących pań wybrała prace u tego przewoźnika. Na drugim miejscu jest PKP Intercity – tu jeździ 7 pań, z czego 3 mają uprawnienia do prowadzenia najszybszych pojazdów – Pendolino. Na trzecim miejscu są Koleje Dolnośląskie, w których pracuje 5 pań. Również 5 z nich pracuje u różnych przewoźników towarowych.

Dodatkowo 45 kobiet ma licencję maszynisty wydaną przez Prezesa UTK. Nie uprawnia ona jeszcze do samodzielnego prowadzenia pociągów. By prowadzić pociąg wymagane jest jeszcze świadectwo maszynisty wydawane przez pracodawcę po odbyciu szkolenia i zdaniu egzaminu na konkretne typy pojazdów. Z danych dotyczących świadectw wynika, że 31 pań ma uprawnienia do prowadzenia różnych odmian pojazdów EN57, 17 – spalinowych lokomotyw manewrowych SM42, 12 – ED72 a 10 różnych spalinowych pojazdów pasażerskich.

Średnia wieku pań posiadających świadectwo maszynisty to 38 lat. Najmłodsza kobieta ze świadectwem maszynisty ma 25 lat, najstarsza 56.

Ogółem w 2021 roku na kolei pracowało ponad 22 tysiące kobiet – to 21% wszystkich zatrudnionych w przedsiębiorstwach kolejowych. Najwięcej pań pracuje w zawodzie kasjera biletowego – ponad 1,1 tys. – to 94% wszystkich kasjerów. 1,1 tys. (73%) pracuje jako dróżnik przejazdowy, ponad 900 (57%) jako zwrotniczy, a ok. 750 (52%) w zawodzie konduktora.

Dane dotyczące zatrudnienia w przedsiębiorstwach kolejowych obejmują tzw. ekwiwalent czasu pracy i dotyczą grudnia 2021 r., a dane dotyczące maszynistów pochodzą z 1 marca 2023 r.

Dane o zatrudnieniu kobiet w krajach Unii Europejskiej pochodzą z 2019 roku. Dostępne statystyki dotyczą tylko największych spółek kolejowych w poszczególnych krajach. Zestawienie daje jednak pewien obraz struktury zatrudnienia na kolejach w Unii oraz Norwegii. Najwięcej kobiet pracuje na kolejach w Estonii (51% etatów), na Łotwie (47%), Litwie (43%) i w Szwecji (33%). Najmniej pań na etatach na kolei pracuje w Irlandii (9%), Austrii (11%), Portugalii (13%) i we Włoszech (15%). Polska była na 8 miejscu w tym zestawieniu – 26% etatów. Taki sam odsetek mają Węgry. Mniej kobiet na kolei pracuje między innymi we Francji, Holandii czy Niemczech.