Punktualność pociągów pasażerskich w 2022 r.

Poziom punktualności przewozów pasażerskich w 2022 r. wyniósł 88,6%. Łączna liczba uruchomionych pociągów pasażerskich przekroczyła 1,8 mln. Najniższy współczynnik punktualności odnotowano w IV kwartale, gdy osiągnął on 86,6%. Na pogarszający się wynik punktualności wpłynęło wiele czynników – niektóre z nich były krótkotrwałe, a inne powtarzające się okresowo. 

W 2022 r. przewieziono największą od lat liczbę pasażerów – 342 mln osób. Przewoźnicy uruchomili ponad 1,8 mln pociągów pasażerskich, realizując tym samym rekordową pracę eksploatacyjną. Na tory wyjechały dodatkowe pociągi międzywojewódzkie, uruchomione w związku z wojną w Ukrainie. W 2022 r. odnotowano również rekordowy wynik pracy przewozowej. W 2022 r. punktualność w przewozach pasażerskich wyniosła 88,62% i była o 1,49 punktu procentowego niższa niż w 2021 r. i o 6 punktów procentowych niższa niż w 2020 r.

W ubiegłym roku polska kolej przeszła trudny sprawdzian. Po okresie pandemii pojawiło się kolejne wyzwanie – pomoc w ewakuacji uchodźców z Ukrainy zaatakowanej przez Rosję. Wobec zwiększonego zapotrzebowania na przewozy przewoźnicy kolejowi przygotowywali dodatkowe pociągi, wydłużali ich składy, a także uruchamiali pociągi na liniach w ostatnich latach wyłączonych z eksploatacji. To wszystko działo się w momencie, gdy polska kolej przechodzi największe od lat programy modernizacji – Krajowy Program Kolejowy do 2023 r. oraz Program Inwestycji Dworcowych” – zwraca uwagę dr inż. Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego.

W I kwartale 2022 r. do stacji końcowej punktualnie przyjechało 91% pociągów pasażerskich. Na punktualność wpłynęła m.in. sytuacja z 17 marca 2022 r., gdy poważnej awarii uległ system sterowania ruchem kolejowym, obsługiwany w Lokalnych Centrach Sterowania (LCS). Awaria objęła łącznie 820 km linii kolejowych, trwała 14 godzin i zaburzyła kursowanie 3 052 pociągów. W marcu uruchomiono również przewozy o charakterze humanitarnym, które często miały duże opóźnienia. W marcu 1006 pociągów było opóźnionych ponad 120 minut, a w całym 2022 r. takich pociągów było ponad 4 tys.

W okresie wakacyjnym, od czerwca do sierpnia, część opóźnień pociągów spowodowana była złymi warunkami pogodowymi. Na punktualność wpływ miał zwiększony ruch pociągów pasażerskich, generowany nie tylko przez dodatkowe pociągi sezonowe, ale też pociągi uruchomione w ramach pomocy humanitarnej dla osób uciekających przed konfliktem w Ukrainie.

W ostatnim kwartale 2022 r. przyczyny opóźnień pociągów pasażerskich związane były z awariami  urządzeń sterowania ruchem kolejowym, stanem infrastruktury kolejowej, problemami ze sprawnością eksploatowanego przez przewoźników taboru kolejowego i niekorzystnymi warunkami pogodowymi.

Punktualność na poziomie 88,6% oznacza, że niemal co 12 pociąg nie dojechał do stacji końcowej punktualnie (z wyłączeniem opóźnień do 5 minut). Zarządcy infrastruktury i przewoźnicy powinni minimalizować ryzyko wystąpienia opóźnień nie tylko ze względu na problemy, które spowodują one dla pasażerów, ale również ze względu na ich realne koszty – koszty rekompensat między zarządcą a przewoźnikami i rekompensat dla pasażerów.

Punktualność jest ważnym czynnikiem zachęcającym bądź zniechęcającym do kolei. W badaniu satysfakcji pasażerów przeprowadzonego przez UTK 79% respondentów uznało, że cechą negatywnie nastawiającą do kolei są właśnie opóźnienia pociągów, a niedogodna oferta (rozkład jazdy) stanowi problem dla 56% ankietowanych. Kolejnym problemem jest kwestia informacji w pociągach i na stacjach. Ponad 50% respondentów wskazuje, że poprawie musi ulec dostępność informacji o opóźnieniu lub odwołaniu pociągu.